ខ្ញុំចង់ងាប់

រឿង​នេះ​បាន​កើត​ឡើង​ចំពោះ​ខ្ញុំ​កាល​ពី​​ឆ្នាំ​២០១៤​ ។ កាល​នោះ​ខ្ញុំតែងតែក្រោក​ឡើង​នៅ​ម៉ោង​៤ទៀប​ភ្លឺ​ដើម្បី​ដាំស្ល សម្អាតផ្ទះ ស្រោចផ្កានិងរៀបចំខ្លួនទៅធ្វើការ រួមទាំងរៀបចំកូនស្រីនូវអាហារពេលព្រឹក រៀបចំខ្លួនឱ្យ​នាង​និងជូន​នាងដាក់សាលារៀន។ ជារៀងរាល់ពេលដែលនាឡិការទូរស័ព្ទដៃរោទ៍ ខ្ញុំឆាប់​ចុចវាបិទចោល​ព្រោះ​ខ្លាច​ភ្ញាក់​អ្នកផ្ទះ។ ខ្ញុំស្ទើរតែលើកជើងដើរមិនរួច ខ្ញុំគ្មានសូម្បីកម្លាំងដើរទៅមុខ…។ ខ្ញុំមានជំងឺគ្រប់មុខ ក្រពះ ពោះវៀន បេះដូង រលាកច្រមុះនិងឈឺសសៃ… ។ ខ្ញុំក្លាយជាជន​បរាជ័យនៅ​ពេលដែល​គិតដល់​គ្រាមួយ​ដែល​ខ្ញុំត្រូវ​បែកបាក់​គ្រួសារ។ ខ្ញុំកើតវិបត្តិផ្លូវចិត្តដ៏ធ្ងន់ធ្ងរព្រោះរយៈពេល៧ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ខ្ញុំបៀមទុក្ខព្រួយនេះតែម្នាក់ឯង។ ខ្ញុំនៅតែឈឺចាប់ បើ​ទោះណាជាខ្ញុំបានដឹងជាមុនថា ខ្ញុំត្រូវបាត់បង់មនុស្សម្នាក់ដែលធ្លាប់រួមរស់ជាមួយគ្នាជា​យូរ​មក​ហើយ​ក៏ដោយ។ ខ្ញុំនៅតែឈឺចិត្តបើទោះជាការ​បែកបាក់នេះ​ចេញពីភាគីខ្ញុំតែម្ខាង​និង​បាន​ត្រៀម​ទុក​ជាមុន​ក៏ដោយ។
រាល់ពេលចូលបន្ទប់ទឹក ខ្ញុំតែងតែសម្លឹងមើលទឹក​មុខដ៏ស្លេកស្លាំងរបស់ខ្ញុំ ភ្នែកដែលមានពណ៌​ល្អក់ស្រអាប់​និងរូបរាង​ដ៏ស្គមកំព្រឹងនៅក្នុងកញ្ចក់។ រូបរាងមួយនេះដែលព្រលឹងខ្ញុំស្ថិតនៅជាងបីទសវត្សរ៍មកហើយ… ដោយសារ​តែ​ខ្ញុំមើលថែវាមិនបានល្អទើបទីបំផុតវាបានក្លាយជាគ្រោងឆ្អឹង។

ពាក្យទីមួយដែលខ្ញុំចង់និយាយបំផុតនៅពេលនោះគឺ«ខ្ញុំចង់ងាប់» ខ្ញុំចង់ងាប់ៗ… ។ តើទុក្ខលំបាករបស់ខ្ញុំ           ភាព​ហត់​នឿយ​​របស់ខ្ញុំ នរណាអាចជួយខ្ញុំបាន? តើខ្ញុំអាចរស់បែបនេះបានយូរប៉ុណ្ណា?
មានពេលមិនតិចទេដែលខ្ញុំអង្គុយបង្ហូរទឹកភ្នែកក្រោមទឹកផ្កាឈូកនៅក្នុងបន្ទប់ទឹកដ៏ស្ងៀមស្ងាត់តែម្នាក់ឯងនៅពេល​យប់​។ ខ្ញុំខ្លាចភាពងងឹតនៃស្បៃរាត្រី ព្រោះ​វា​ជាពេលដែលខ្ញុំមិនអាចបិទភ្នែកគេងលក់ ខ្ញុំមិនអាច​សម្រាក​ខួរក្បាល​និងការគិត…។ ខ្ញុំទទួលអារម្មណ៍ថា ខ្ញុំកំពុងតែរស់នៅក្នុងលោកតែម្នាក់ឯង ខ្ញុំហេងហាងខ្លាំង​ណាស់​ហើយជីវិតនេះគឺគ្មានអ្វីទាំងអស់។ រាល់ថ្ងៃខ្ញុំធ្វើការម្នាក់ឯង ញុំា​បាយម្នាក់ឯង គិតម្នាក់ឯង គ្រប់យ៉ាងគឺតែម្នាក់ឯង រហូតដល់ពេលខ្ញុំគេងសម្រាកនៅពេទ្យក៏​នៅ​តែ​ម្នាក់ឯង… ។ និយាយដល់​ចំណុច​នេះ​ខ្ញុំនឹកដល់ពាក្យមិត្ត​ម្នាក់បាន​ស្តីឱ្យ​​ខ្ញុំថា៖ ហេតុអ្វីចូលចិត្តធ្វើខ្លួនឯកកោម្ល៉េះ? ចូលចិត្ត​ធ្វើខ្លួន​ហ្នឹង​អស្ចារ្យម្ល៉េះ? ចង់ធ្វើជាHeroមែនទេ?  ខ្ញុំបានត្រឹមតែបិទទូរស័ព្ទ​ចោល​មិន​តប​អ្វី​សូម្បី​តែ​មួយ​ម៉ាត់​។​
អត់ទេ! ខ្ញុំពិតជាខ្លាច​ ខ្លាចភាពឯកា​ណាស់…។ ខ្ញុំពិតជាត្រូវការមនុស្សម្នាក់​ដែលមានស្មា​ដ៏រឹងមាំ​ដែលអាច​ឱ្យ​ខ្ញុំផ្អែក អាចឱ្យ​ខ្ញុំបិទ​​ភ្នែកសម្រាក… ខ្ញុំត្រូវការដៃដ៏កក់ក្តៅមួយចាប់ខ្ញុំនាពេលនេាះ ពេលដែលខ្ញុំលែងចង់ងើប ហើយប្រាប់​ខ្ញុំថា«គ្រប់យ៉ាងគឺនឹងប្រសើរឡើង» ប៉ុន្តែសោកស្តាយ​មិនមាន​នរណាម្នាក់​ដែលនៅទីនេះ​អាចជួយរែក​អម្រែក​​ដែលខ្ញុំកំពុងរែក និងទូលទម្ងន់ដ៏ធ្ងន់នៅលើក្បាលរបស់ខ្ញុំ មិនមានសូម្បីតែមនុស្សម្នាក់​ដែលអាចជួយយួរ​សម្ពាយដែលនៅ​លើខ្នងរបស់ខ្ញុំ មិនមាននរណាម្នាក់អាចជួយពរកូនស្រី​ខ្ញុំ​ ហើយ​ក៏មិនមានរណា​ម្នាក់ពេញចិត្ត​​នឹងដឹកដៃពុកម៉ែចាស់ៗរបស់ខ្ញុំដែរ… នឹង​មិនមានសូម្បីតែមនុស្សម្នាក់អង្គុយកំដរ​ខ្ញុំពេលដែលគេង​សម្រាកនៅ​លើ​គ្រែពេទ្យ។ អ្នកអាចឆ្លើយប្រាប់ខ្ញុំបានទេថារសជាតិបែបនេះ តើនរណានៅលើលោកនេះ​ចង់ភ្លក់? គ្មានទេ មែនទេ?

ខ្ញុំបានចំណាយពេលពីរម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃនៅក្នុងឡានដើម្បីធ្វើដំណើរនៅក្នុងទីក្រុងពីផ្ទះទៅកន្លែងធ្វើការ ពីកន្លែង​ធ្វើការ​មកផ្ទះ។ នៅ​​ក្នុងប្រអប់ដែកដ៏តូចចង្អៀត​នោះគឺមានតែចម្រៀង​ដែលខ្ញុំពេញចិត្តប៉ុន្មានបទ​ដើម្បីកំដរ​អារម្មណ៍​ដ៏តានតឹង​ ។ ខ្ញុំសើចនិងញញឹម​​ពេល​ជួប​មនុស្សម្នា ប៉ុន្តែរាល់​​ពេលដែលខ្ញុំបែកពីពួកគេ​គឺប្រៀបដូចជាខ្ញុំ​ដើរចូល​ព្រៃ​ជ្រៅ​​ដែលពោរពេញដោយភាពងងឹត សោកសង្រេងម្នាក់ឯង។ ជាបន្តបន្ទាប់ការងាររបស់ខ្ញុំបានធ្លាក់​ចុះ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ។​
រហូតដល់ព្រឹកមួយខ្ញុំបានឈរនៅមុខកញ្ចក់ក្នុងបន្ទប់ទឹក ខ្ញុំ​ដឹង​ថា ខ្ញុំមិនអាចកែប្រែអ្វីៗបានទាំងអស់​។​ ស្ត្រីម្នាក់ដែលនៅក្នុងកញ្ចក់បាន​និយាយ​ថា «ខ្ញុំចង់ស្លាប់» តើអាចស្លាប់ជាមួយខ្ញុំទេ?​ ខណៈ​នោះ​ទឹកភ្នែក​របស់​ខ្ញុំបានស្រក់ចុះមក ដៃដែលមុតកាំបិតពីការធ្វើម្ហូបកំពុងតែហូរសស្រាក់ ហើយ​ខ្ញុំមិនបានរុំរបួសអ្វីទាំងអស់។ ត្រូវហើយខ្ញុំអាចបង្ហូរឈាមខ្ញុំឲ្យអស់ពីខ្លួនហើយខ្ញុំអាចដេកស្លាប់នៅទីនេះបាន។ សំណួរបន្ទាប់ដែលផុសឡើងក្នុងខួរក្បាលរបស់ខ្ញុំ​ បើខ្ញុំស្លាប់បាត់កូនស្រីខ្ញុំ ឪពុកម្តាយខ្ញុំនរណាចិញ្ចឹម​និង​មើល​ថែ​ពួកគេ? តើខ្ញុំម៉េចនឹងអាចជ្រើសរើសការស្លាប់ដ៏សួនតួរនេះ? ខ្ញុំ​អាច​បិទ​ភ្នែក​លែង​ដក​ដង្ហើម​ លែ​ង​ដឹង​ លែង​ឃើញ លែង​លឺ​អ្វី​គ្រប់​យ៉ាង​ ចុះ​ពួកគាត់ តើ​គាត់​នឹង​ឈឺ​ចាប់​បែប​ណា​ទៅ​? ចុះ​កូន​ស្រី​ខ្ញុំ​?​ នាង​នៅ​តូច​ណាស់ នាង​ត្រូវ​ការ​ខ្ញុំ​ជា​ម្តាយ​ជាង​នរណាៗ​ទាំង​អស់​។ នាង​មិន​ដឹង​អ្វី​ទាំងអស់​ ខ្ញុំ​ទេ​ដែល​សម្រេច​ចិត្ត​បង្កើត​នាង​មក​ ។​ ខ្ញុំ​ស្លាប់​ពេល​នេះ​គឺ​មាន​ន័យ​ថា​ ខ្ញុំ​បោះ​បង់​​​ភាព​ជា​ម្តាយ​ម្នាក់​។ នេះជាជម្រើសអាត្មា​និយម​និងគ្មានការ​ទទួលខុស​ត្រូវទាល់​តែសេាះ។ តើខ្ញុំធ្វើម៉េចនឹងអាចទម្លាក់បន្ទុកនេះឱ្យ​បងស្រីខ្ញុំតែឯងទៅ? ចុះកូនខ្ញុំនរណាមើលថែនាង?​ អ្នកណាផ្គត់ផ្គង់ការ​សិក្សា​និងទទួលខុសត្រូវលើអនាគតរបស់នាង? ទុកឱ្យ​ខ្ញុំប្រាប់អ្នកចុះ អារម្មណ៍ដែលចង់ស្លាប់គឺពិតជាឈឺចាប់ ប៉ុន្តែអារម្មណ៍ដែលអ្នកដឹងថាខ្លួនឯងមិនអាចស្លាប់បានគឺវាឈឺជាងនេះឆ្ងាយណាស់។ ខ្ញុំបានសួរសំណួរ​ទីពីរមក​ខ្លួនឯង​ថា បើខ្ញុំមិនអាចស្លាប់បាន​ តើខ្ញុំអាចរស់ដោយក្តីរីករាយបានទេ?

ត្រូវហើយ! ប្រហែលជាមានពេលមួយអ្នកធ្លាប់គិតដល់ការស្លាប់ មាន​មនុស្សជាច្រើន​ក៏បានសម្រេចិត្ត​ធ្វើវារហូតបាន​សម្រេចផងដែរដូចជា ចងក អាដៃ លេបថ្នាំ លោតទឹក… ប៉ុន្តែមនុស្សរាប់សិបលាននាក់ទៀតនៅតែនៅរស់ បើទោះជាពួកគេត្រូវរស់ដោយក្តីលំបាកវេទនាយ៉ាងណាក៏ដោយ។ អ្នកសុំទាន អ្នកគ្មានការងារ អ្នកគ្មានផ្ទះសម្បែង ក្មេងរើសសំរាម​និងអ្នកមានវិបត្តិ​….ដែលពួកគេនៅតែបន្តមានជីវិតលើលោកដល់ថ្ងៃនេះ។ ខ្ញុំអាចនិយាយ​ពាក្យថា​«ខ្ញុំចង់ងាប់»​ ​​រាប់លានដងឱ្យ​តែបានធូរចិត្ត ហើយសូមអរគុណចំពោះយើងគ្រប់គ្នាដែលនៅតែជ្រើសរើសការ«រស់» បើទោះជាយើងចង់«ស្លាប់»។
ទីបំផុតខ្ញុំនៅតែមានហេតុផលជាច្រើនដើម្បីបន្តជីវិតមកដល់ពេលនេះ​ ទោះបីខ្ញុំបានជួបព្យុះភ្លៀង ឧបសគ្គជា​ច្រើន​រាប់​មិនអស់ក៏ដោយ។ ក្លាយជាពីមនុស្សដែលចង់ស្លាប់ ខ្ញុំបានក្លាយជាមនុស្សដែលរឹងមាំជាងពេលមុន។ មួយភាគ​ខ្ញុំជឿលើព្រេងវាសនា នៅពេលដែលខ្ញុំបានប្រឹងប្រែងអស់ពីសមត្ថភាព​ដែលមានទៅហើយ លទ្ធផលរបស់​ខ្ញុំគឺ​ទុកឱ្យ​​ទេវតា​ជាអ្នកសម្រេច។ ការពិតនៅពេលដែលយើងជួយខ្លួនឯងបាន យើងបាន​ធ្វើល្អបំផុត​នោះ​យើងលែង​ខ្វាយខ្វល់​ពីលទ្ធផលហើយសេចក្តីទុក្ខក៏រលាយបាត់ដោយឯកឯង។ ខ្ញុំមិនអាចស្លាប់ ហើយខ្ញុំនៅតែនៅរស់ជាមួយក្តី​ស្រលាញ់​ដ៏​ធំធេងដែលខ្ញុំមានចំពោះមនុស្សគ្រប់គ្នា។​ បើខ្ញុំសម្រេចចិត្តស្លាប់គ្រានោះមែន ប្រហែលអ្នករាល់​គ្នាមិនអាច​អានអត្ថបទរបស់​ខ្ញុំនាពេលនេះទេ ហើយខ្ញុំក៏គួរតែប្តូរឈ្មោះផេករបស់ខ្ញុំដាក់ថា «អស់សង្ឃឹម»​ ផងដែរ។ ខ្ញុំបានប្រើពាក្យមួយឃ្លាភ្ជាប់នៅនឹងកញ្ចក់ «ជីវិតដែលអស្ចារ្យគឺ​ជីវិតរស់នៅដើម្បីអ្នកដទៃ»​ ព្រោះតែពាក្យ​នេះ​ខ្ញុំនៅតែ​ប្រើជីវិតរស់ គឺរស់ដើម្បីមនុស្សដែលត្រូវការខ្ញុំ ស្រលាញ់ខ្ញុំ ខ្វល់ខ្វាយពីខ្ញុំ… បើទោះបីជាពួកគេមិនអាច​ជួយចែក​រំលែកក្តីលំបាកដែលខ្ញុំមានក៏ដោយ។

ចាប់ពេលព្រឹកនោះមកខ្ញុំលែងគិតថាខ្ញុំចង់ស្លាប់ទៀតហើយ។ ខ្ញុំនៅតែឆ្លុះកញ្ចក់នៅពេលព្រឹក​បើទោះបីជា​ខ្ញុំ​មិនមានកម្លាំង​គ្រប់គ្រាន់ក្តី ខ្ញុំនៅតែប្រាប់ខ្លួនឯងថា ការកើតទុក្ខមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាបានទេ ដូច្នេះខ្ញុំត្រូវតែ​ញញិម។ ការ​ប្រើកំហឹង ម៉ួម៉ៅក្តៅក្រហាយមិនអាចធ្វើឲ្យអ្វីៗប្រសើរជាងនេះទេ ដូច្នេះខ្ញុំត្រូវតែញញឹម​…។ ខ្ញុំបានចំណាយពេលអានសៀវភៅនិងធ្វើអ្វីដែលមានប្រយោជន៍និង​មិនទុកឱ្យ​ខ្លួនឯងមានពេល​ទំនេរខ្វល់ខ្វាយរឿង​ទុក្ខព្រួយទៀតទេ…។ ខ្ញុំចាប់ផ្តើមបែកចែកពេលវេលាចំពោះខ្លួនឯង ក្រុមគ្រួសារ មិត្តភក្តិ រួមទាំងមនុស្សគ្រប់គ្នា…។ ខ្ញុំបានកែប្រែទម្លាប់រស់នៅ ខ្ញុំធ្វើកំណត់ត្រាការចំណាយប្រចាំថ្ងៃនិងសរុបចំណាយប្រចាំខែ។ ខ្ញុំបានសរសេរកំណត់​ហេតុការងារ​​ជារៀងរាល់ថ្ងៃ និងបែងចែកការងារដែលខ្ញុំត្រូវធ្វើមុន ការងារដែលត្រូវធ្វើក្រោយ ហើយខ្ញុំនឹង​គូស​បញ្ជាក់​​នៅពេលដែលខ្ញុំបានធ្វើវារួចហើយ។​ ខ្ញុំនៅសរុបលទ្ធផលដែលបានធ្វើរាល់ពេលបញ្ជប់ម៉ោងធ្វើការនៃថ្ងៃនីមួយៗ។ ខ្ញុំចាប់ផ្តើមចែករំលែកគំនិតថ្មីៗទៅក្នុងបណ្តាញសង្គម Facebook ខ្ញុំបន្ថែមការស្រលាញ់ដល់​មនុស្សគ្រប់គ្នានៅ​ក្នុងសង្គម ចូលរួមបរិច្ចាកថវិកាទៅមន្ទីរពេទ្យ កុមារនិងជនក្រីក្រតាមលទ្ធភាពដែលខ្ញុំមាន…។ អ្នកនឹងសួរខ្ញុំថា​តើទាំងនេះវាមានអ្វីទាក់ទងនឹងការចង់ស្លាប់?
មែន! គឺទាក់ទង បើយើងមិនអាចកែប្រែស្ថានភាពបាន យើងត្រូវកែប្រែការគិតនិង ការកែប្រែទម្លាប់រស់នៅ​ឱ្យ​មាន​បែបផែនដ៏ច្បាស់លាស់ ឱ្យ​មានសណ្តាប់ធ្នាប់ គឺយើងច្បាស់ជាទទួលលទ្ធផល។ ការងារ ការរវល់ ការគិតវិជ្ជមាន ការចែករំលែកសេចក្តីស្រលាញ់និងសេចក្តីល្អ ធ្វើចិត្តឱ្យ​យើងរីករាយ​ វាច្បាស់ណាស់ថាជួយឱ្យ​ខ្ញុំរឹងមាំជាងមុន ព្រោះនៅពេលដែលការរៀបចំគម្រោងច្បាស់លាស់និងខិតខំប្រឹងប្រែង… ខ្ញុំច្បាស់ជាទទួលលទ្ធផលល្អ។ មនុស្សដែល​មានលទ្ធផលល្អច្បាស់ជាមិនចង់ស្លាប់នោះទេ។
ខ្ញុំបានទៅពិនិត្យសុខភាពទូទៅដោយបានទៅជួបជាមួយវិជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកក្រពះ ពោះវៀននិងវិជ្ជបណ្ឌិតខាងច្រមុះ… ។ ការពិតខ្ញុំមិនមានជំងឺអ្វីទាំងអស់ ក្រពះពោះវៀននិងច្រមុះខ្ញុំត្រឹមតែខ្សោយ ចំណែកការឈឺសសៃនិងសាច់ដុំនោះ សុទ្ធតែចេញពីភាពតានតឹងផ្លូវចិត្តនោះឯង។ លោកគ្រូពេទ្យបានប្រាប់ថា​ មនុស្សត្រូវចេះគ្រប់គ្រងការគិត គ្រប់គ្រងការស្រមៃ… ព្រោះបើយើងចេះតែប្រមូលមកគិតដោយមិនអនុវត្តន៍ គិតបានត្រឹមតែគិតមិនទទួលជោគជ័យ គិតឱ្យ​​កាន់តែច្របូលច្របល់ គិតត្រឹមតែបន្ថែមទុក្ខឥតប្រយោជន៍។ បើខ្ញុំគ្មានជម្រើសក្នុងការស្លាប់ទេ ខ្ញុំត្រូវគ្រប់គ្រង​ចិត្ត​គំនិតនិងការគិតរបស់ខ្ញុំជាចាំបាច់​។ ​ខ្ញុំអាចនឹងមិនស្លាប់ដោយការធ្វើអត្តឃាត​ប៉ុន្តែខ្ញុំអាចនឹងស្លាប់ដោយ​ការគិតពីរឿង​ទុក្ខព្រួយនោះឯង។ ទីបំផុតការងាររបស់ខ្ញុំបានរីកចម្រើននិងសម្រេចលទ្ធផលគួរជាទីគាប់ចិត្តដល់ថ្នាក់ដឹកនាំគ្រប់រូប ហើយខ្ញុំតែងតែ​ត្រឡប់​ទៅផ្ទះដោយថាមពលនិងរីករាយជានិច្ច។ មានន័យថាកាលពីពេលមុនខ្ញុំមិនបានធ្វើឱ្យ​អស់លទ្ធភាព​និងល្អ​បំផុតនោះទេ ព្រោះរវល់តែកើតទុក្ខរីងរៃ​នឹងជីវិត​តែលតោល បើសិនជាខ្ញុំស្លាប់ពេលនោះមែន ខ្ញុំច្បាស់ក្លាយជា​ខ្មោច​ដែលស្លាប់ដោយបិទភ្នែកមិនជិតជាមិនខាន។

រហូតមកដល់ពេលនេះខ្ញុំនៅតែហត់នឿយ ខ្ញុំនៅតែតានតឹងម្តងម្កាល ប៉ុន្តែរាល់ពេលដែល​ខ្ញុំនិយាយទៅ​កាន់មិត្តភក្តិខ្ញុំ​ថា​ «អញចង់ងាប់» វាបែរជាធ្វើឱ្យ​ខ្ញុំអស់សំណើចក្អាកក្អាយនិងរីករាយទៅវិញ។ អ្នកដឹងថាមិត្តភក្​តិខ្ញុំតប​យ៉ាងម៉េចទេ? ខ្លះឆ្លើយថា «តោះ​!ទៅងាប់ទាំងអស់គ្នា» ហើយមិត្តខ្ញុំម្នាក់ទៀតវានិយាយថា «អើ! ទៅងាប់ទៅ​ល្អហើយ ព្រោះអញមិនបាច់សងលុយដែលជំពាក់ហ្អែងទេ»។ គ្មានអីសប្បាយជាងម្ចាស់​បំណុលងាប់បាត់នោះទេ​ ហើយ«រឿងដែលចង់ងាប់»ក្លាយជារឿងកំប្លែងសម្រាប់ពួកយើងទៅវិញ។ ខ្ញុំបែរជាផ្ទុះ​សំណើច​អស់ពីពោះរាល់ពេល​ខ្ញុំនិយាយថា«អញចង់ងាប់»មិនដូចជាពេលមុនដែល​ត្រូវហូរទឹកភ្នែក​រហេមរហាម​…។
ការផ្លាស់ប្តូរការគិតគឺជារឿងសំខាន់ណាស់ ចំណុច​ចាប់ផ្តើមដំបូងបង្អស់គឺចេញពីខ្លួនយើង។ ខ្ញុំចាំពាក្យបងប្រុស​ម្នាក់​ប្រាប់​ខ្ញុំថា​«ការលំបាកវេទនា សប្បាយឬរីករាយ… គ្រប់យ៉ាងគឺមកពីការគិតរបស់យើង»។
បើយើងនិយាយថា«អាចម៍គោស្អីទេហ្អា! លំបាកអីតែឯង មនុស្សរាប់លាននាក់គេលំបាកគ្រប់តែគ្នា។ ខ្លះក្រខ្វះ​សូម្បីតែទឹកផឹក នាំគ្នាទៅផឹកទឹកនោមគោផង ពួកគេនៅតែចង់រស់»។ ពាក្យខ្លះអ្នកត្រូវតែនិយាយឱ្យ​វាកំប្លែង ហើយកុំខ្លាចនិយាយចេញមក សំខាន់វាធ្វើឱ្យ​យើងធូរស្រាល​ ដូចជាពាក្យអង់គ្លេសនិយាយថា «Make it fun»។
នេះជាបទពិសោធន៍ជីវិតដែលខ្ញុំបានចែករំលែក សង្ឃឹមថាវាជាមេរៀនតូច​មួយក្នុងហោប៉ៅរបស់អ្នកគ្រប់គ្នា​ដើម្បី​ឆ្លងកាត់អារម្មណ៍ដ៏តានតឹងមួយក្នុងជីវិត។ កុំស្លាប់អី បើស្លាប់ពិតជាអាចដោះស្រាយបញ្ហាបាន តើមនុស្សគ្រប់គ្នា​ចង់រស់នៅ​ដើម្បីអ្វីទៅ?

ជូនពរសំណាងល្អ សុខភាពល្អ ទទួលជោគជ័យគ្រប់ភារកិច្ច
ដោយក្តីគោរពស្រលាញ់
សុ ចិន្តា